Stirmouth & Southern Railroad Company (On30)

Stirmouth & Southern Railroad Company is een “Old Western-style” modelbaan in schaal 0n30.

0n30 wil zeggen: Amerikaans smalspoor in schaal 0 (nul) waarbij de spoorwijdte van het origineel 30 inch (ca.75 cm) was. De Amerikaanse schaal 0 heeft een schaalverhouding van 1 : 48. Deze niet alledaagse bouwgrootte is een waar eldorado voor de liefhebber van zelfbouw.

Stirmouth & Southern Railroad Company geeft de sfeer van smalspoor in het "wilde westen" omstreeks 1930 weer. Dit smalspoor werd veel toegepast in de mijn- en bosbouw in de Rocky Mountains. Kenmerkend voor de meeste spoorwegbedrijfjes was de grote variatie aan (zelfgebouwd) materieel dat op de vaak schots en scheefliggende rails voort hobbelde. In de bergachtige omgeving met zijn steile hellingen en krappe bogen is de snelheid dan ook laag. Met weinig financiële middelen maar met des te meer enthousiasme en improvisatievermogen werd het spoorwegbedrijf draaiende gehouden. Want de pioniers uit het Amerika van toen beseften heel goed dat spoorwegen de weg vormden naar economische groei en welvaart.

Naast de in Europa bekende locomotieftypen werden er nieuwe types ontwikkeld zoals de Shay met zijn excentrische aandrijving via cardanassen en kroonwielen en de uit het midden geplaatste ketel. Dit laatste om de loc in balans te houden. Verder was er de Climax met zijn aan weerszijden van de loc driftig op en neer gaande zuigerstangen die via een tandwielsysteem midden onder de loc voor het overbrengen van de beweging op de wielassen zorgde. Dan was er de Heisler waarvan de cilinders dwars geplaatst waren en die ook een centraal geplaatste aandrijfas had. Naast deze stoomaangedreven voertuigen werd er ook geëxperimenteerd met voertuigen met verbrandingsmotoren. Een karakteristiek voorbeeld was de Galloping Goose van de RGS: een voertuig in diverse uitvoeringen, gebaseerd op een Buick Master Six en later op een Wayne-bus onderstel met dito opbouw.

Dit merkwaardige allegaartje vindt u ook op onze modelbaan. De machinist bestuurt zijn loc digitaal met een draadloze controller waarbij hij met zijn trein kan meelopen. Deze oude beestjes zijn overigens wel voorzien van moderne Sounddecoders. De wissels daarentegen worden met de hand omgezet zoals dat in die dagen gebruikelijk was. We wilden zoveel mogelijk verschillende elementen van mijnbouw en aanverwante industrieën laten zien. Zo is naast de koperertsmijn o.a. een houtverwerkende fabriek. De ertsverlading vindt plaats in de haven met zijn overslaginstallatie. Het eenvoudige station is de enige plaats waar treinen kunnen passeren of kruisen. In de loods voor de locs wordt het materieel onderhouden.

Het meest gebruikte bouwmateriaal op deze baan is hout. Voor deze baan betekent dit dat alle gebouwen zelf zijn gemaakt, vaak met een fotovoorbeeld maar ook naar vrije fantasie. Een paar leuke details die men op de baan kan terugvinden: zijn een aantal bedrijfsnamen die verwijzen naar de namen van de bouwers van de baan.

En dan als laatste de naam "Stirmouth". Deze naam vind je niet terug in de Rocky Mountains. Het is een vrije en “veramerikaniseerde” vertaling van de plaats in Nederland waar deze baan is gebouwd: Roermond.

Shay

Climax

Heisler

Galloping Goose

Layout van de baan

Foto's

YouTube films

Reisverslag